Intellectuele eigendomsrechten

Twee intellectuele eigendomsrechten die verwant zijn maar wel degelijk van elkaar verschillen zijn het merkenrecht en het handelsnaamrecht. In deze bijdrage wordt uitgelegd wat deze rechten zijn en hoe ze verkregen kunnen worden.

Elk onderneming heeft een naam nodig om herkend te kunnen worden in het bedrijfsleven. De wet verstaat onder het begrip handelsnaam de naam waaronder een onderneming wordt gedreven. Deze handelsnaam dient opgegeven te worden bij de Kamer van Koophandel. Het is mogelijk voor een bedrijf om meerdere handelsnamen in te schrijven. De inschrijving op zichzelf biedt geen bescherming tegen het gebruik van de naam door anderen. Deze bescherming wordt pas bereikt als de naam daadwerkelijk gebruikt wordt. Een naam die niet actief gebruikt wordt op bijvoorbeeld een website en op facturen heeft dus geen bescherming.

Een eis die voor de hand liggend lijkt om bescherming voor een handelsnaam te verkrijgen is dat de handelsnaam gebruikt moet worden door een onderneming. Particulieren met een informeel handeltje kunnen dus geen daadwerkelijke handelsnaam hebben.

Belangrijker is de eis dat een handelsnaam niet reeds door een ander gebruikt mag worden die in hetzelfde gebied en in eenzelfde soort branche actief is. Ook een naam die erg lijkt op een andere handelsnaam en zo verwarring op kan roepen bij klanten en leveranciers is niet toegestaan. Ditzelfde geldt voor merknamen van een ander bedrijf die in een handelsnaam gebruikt worden. Over merken later meer. Anders dan een merk, wordt een handelsnaam wel beschermd als het beschrijvend is, dat wil zeggen dat de naam beschrijft wat de onderneming doet. Een handelsnaam hoeft dus niet creatief te zijn, zolang het maar aan de wettelijke vereisten voldoet.

Tot slot mag een handelsnaam geen onjuiste indruk geven van de onderneming, mag de handelsnaam geen naam bevatten van iemand die de onderneming niet toebehoort en mag de handelsnaam niet een bepaalde rechtsvorm in de naam hebben die het bedrijf niet heeft. Zo mag een vennootschap onder firma zich niet uitgeven voor een bv en mag de heer De Jong niet handelen onder de handelsnaam De Vries.

Het voeren van een handelsnaam in strijd met deze regels kan een geldboete opleveren van ten hoogste €4500. Daarnaast kan er een schadevergoeding geëist worden wanneer een bedrijf opmerkt dat haar handelsnaam of merk wordt misbruikt.

Een merk kan uit verschillende zaken bestaan zoals een handelsnaam, een logo of een bepaalde kleur. Om een merkenrecht op een bepaald merk te kunnen vestigen is het van belang dat een merk zichzelf voldoende onderscheidt van andere merken. Het merkenrecht is in de Benelux gezamenlijk geregeld. Concreet betekent dit dat als u een merk registreert, het merkrecht in de gehele Benelux geldt. Inschrijving wordt gedaan bij het Benelux bureau voor de Intellectuele Eigendom (BOIP).